پایان «کارنامه‌ اسلام»  -  عبدالحسین زرین‌کوب

...

آشنایی با زبان عربى و فرهنگ اسلامى در ایتالیا و فرانسه تا حدى محرک و انگیزه آن نهضت عظیم علمى و فکرى شد
که بعدها رنسانس خوانده شد و همه اروپا را به جنب و جوش آورد.
بدینگونه اروپا حتى رنسانس خود را تا حد قابل ملاحظه‌یى به مسلمین مدیون است.

بیان این دعوى نه حاجت به مبالغه دارد نه نیاز به تعصب.
دنیاى اسلام بقدر کافى افتخارات راستین دارد که نیازى به گزاف و دعوی نداشته باشد.

با اینهمه، ذکر این سخنان اگر از آن حس حقارت نفس که هجوم تجاوزگرانه فرهنگ غربى در بعضى بی خبران ما بر انگیخته است بکاهد رواست
لیکن روا نیست که توفیق گذشته ما را به دام غرور بیندازد، یا به دام تعصب و عناد.

درست است که غرب به تمدن اسلامى خیلى بیش از آنچه خود اعتراف دارد مدیون است
اما در یک قرن و نیم اخیر نیز قسمت عمده‌یى ازین وام خود را ادا کرده است.

با این‌همه، هنوز فرهنگ اسلامى مایه حیاتى خود را حفظ کرده است و هنوز در غرب، روشن‌بینانى هستند
که به درستى انتظار دارند تا آنجا که ممکن است الهامات تازه‌ای از شرق و اسلام دریافت دارند.

ٍE-L

...